Husabøgarden er ein av dei fem eldste gardane på Leikanger. Garden har hatt ein sentral plass i den norske rikssoga. Enkelte historikarar hevdar at Harald Hårfagre budde i Husabø då han starta prosessen med å samle Noreg til eitt rike på slutten av 800-talet.

Harald Gullskjegg, som budde i Husabø, var den mest sentrale kongen i Sogn før landet blei samla til eitt rike. Dottera hans, Ragnhild, vart gift med Halvdan Svarte på Ringerike. Ragnhild og Halvdan fekk sonen Harald. Fleire historikarar meiner dette var rikssamlaren Harald Hårfagre.

Namnet Husabø tyder ”bøen med husa”, og er truleg eit sekundært namn som kom til i samband med at garden vart veitslegard. Alle gardar i Noreg med namn som Husabø, Husebø eller Huseby var delar av eit gamalt skattesystem som gjekk ut på at kongen og hirden (livvakta og hoffet til kongen) hadde rett til å bu på gardane i periodar.

Informasjonstavla er laga i eit samarbeid mellom Systrond Sogelag og Opplev Leikanger med støtte frå Leikanger kommune, Sparebankstiftinga og Gjensidigestiftinga. Layout: IHP as – Leikanger.

Desse kongsgardane var lokaliserte slik at dei vart naturlege utgangspunkt for kongen si maktutøving i dei aktuelle delane av landet. Systemet vart bygd opp alt før år 1000. Kongane hadde slike

veitslegardar rundt om i dei områda dei rådde over. Dei flytte mellom gardane, som låg ei dagsreise frå kvarandre. Dei som dreiv veitslegardane var pålagde å halda kongefølgjet med mat og drikke.

Då den nye gravplassen i Husabø vart opparbeidd i 1995, avdekte Bergen Museum fleire graver og gravrøyser frå eldre jarnalder. To av røysene er rekonstruerte inne på gravplassen